برگزاري بيست و نهمين سمينار بين المللي استادان زبان فارسي در مرشد آباد

برگزاري بيست و نهمين سمينار بين المللي استادان زبان فارسي در مرشد آباد

7/10/87







روز شنبه مورخ 7/10/87 بيست و نهمين سمينار سراسري استادان زبان و ادب فارسي در كالج «كريشنا(Krishna College)» «برهم پور(BarhamPur)» از توابع شهر «مرشد آباد» برگزار شد.




آيين گشايش سمينار با شركت جمعي از استادان زبان و ادب فارسي از ايالت هاي مختلف هند و نيز ميهماناني از كشورهاي ايران، افغانستان و تاجيكستان و با حضور آقاي «پراناب مُكِرْجي» (Prana Mokherjee)وزير محترم امور خارجه هند به عنوان ميهمان خصوصي برگزار شد.



در اين مراسم كه آقاي دكتر كريم نجفي رايزن فرهنگي سفارت جمهوري اسلامي ايران، دكتر خواجه پيري ريئس مركز ميكروفيلم نور، عليرضا قزوه مدير مركز تحقيقات فارسي، مرادي كارشناس فرهنگي رايزني به همراه تعدادي از استادان ايراني حضور داشتند، آقاي «پراناب مكرجي»(Prana Mokherjee) وزير امور خارجه هند ضمن قدرداني از برگزار كنندگان سمينار سراسري استادان زبان فارسي و تجليل از زبان و فرهنگ ايراني اظهار داشت: بحث امروز ما با جوامع مختلف جهان، بيشتر بحث ديپلماتيک است امّا سخن ما با ايران، سخن فرهنگ و تمدني کهن و ريشه‌دار است.




وي افزود: متاسفانه من فارسي بلد نيستم اماا کتابهاي شاعران زيادي از ايران را به زبان انگليسي خواندهام؛ شاعراني مثل سعدي و حافظ و بايد بگويم انديشمندان بزرگ ما از جمله تاگورو راي موهان راي تحت تأثير اين زبان و اين فرهنگ بودهند. وزير خارجه هند تاکيد کرد: هيچ زبان جديدي در هند نميبينيم که لغات فارسي و فرهنگ فارسي در آن نفوذ نکرده باشد. در اين کنگره که حدود يکصد استاد زبان فارسي از هند شرکت داشتند، تازهترين شماره مجلة قند پارسي نشريه مرکز تحقيقات فارسي دهلينو که به نسخ خطّي هند اختصاص داشت، توسط وزير خارجه هند رونمايي شد. وي افزود: متاسفانه من فارسي بلد نيستم اما کتابهاي شاعران زيادي از ايران را به ‌زبان انگليسي خوانده‌ام؛ شاعراني مثل سعدي و حافظ و بايد بگويم انديشمندان بزرگ ما از جمله "تاگور" و "راي موهان راي" تحت تأثير اين زبان و اين فرهنگ بوده‌اند.


وزير خارجه هند تاکيد کرد: هيچ زبان جديدي در هند نمي‌بينيم که لغات فارسي و فرهنگ فارسي در آن نفوذ نکرده باشد.


ايشان در خاتمه از برگزار كنندگان اين سمينار بين المللي تشكر و قدرداني بعمل آورد.






در ادامه اين مراسم پيام جناب آقاي دکتر محمد حسين صفار هرندي وزير محترم فرهنگ و ارشاد اسلامي كشورمان توسط آقاي دكتر كريم نجفي رايزن فرهنگي سفارت جمهوري اسلامي ايران در دهلي به شرح ذيل قرائت شد.






متن پيام جناب آقاي دكتر محمد حسين صفار هرندي

وزير محترم فرهنگ و ارشاد اسلامي

«بسم الله الرحمن الرحيم»


«بيست و نهمين كنگره سراسري استادان زبان فارسي هند فرصتي است مبارك تا بهترين سلام ها و درودهاي خود را نثار استاداني كنم كه پاسداران راستين فرهنگ و زبان پارسي‌اند. كساني كه پارسي را با پارسايي همراه كرده و لحظات خويش را با شعر و عرفان و ادب فارسي معطر ساخته اند. زبان فارسي زبان بزرگاني است كه با جان و دلي نوراني زيستند و از جاده معنويت و عشق، لحظه اي دور نشدند. آن چه با نام زبان و ادب فارسي در اين سال ها در گنجينه فرهنگي ايران، افغانستان، تاجيكستان و تا حدي در كشورهاي ازبكستان، پاكستان و هند باقي مانده است در شمار پاك ترين و زلال ترين ادبيات جهان به حساب مي آيد. ادبياتي سرشار از نور و پاكي كه ريشه در قرآن و حديث و دعا و تزكيه دارد و نمايندگان اين فرهنگ از رودكي و فردوسي و ناصرخسرو و سنايي و مسعود سعد گرفته تا عطار و مولوي وسعدي و حافظ و جامي و تا صائب و بيدل و شاعران راستين پس از وي، همه و همه دل در كتاب آسماني قرآن شسته بودند و با عرفان و ديانت و تقوي عهدي محكم داشتند. آنان راويان قرآن در چهارده روايت بودند و دل شستگان در معنويت و حقيقت هستي كه گام در مسير هدايت انسان ها نهاده بودند و در باده اخلاق و معنويت گام‌هايي استوار برداشته بودند. آنان ادبياتي سرشار از عشق و بالندگي و تلاش را به بشريت عرضه كردند؛ ادبياتي كه ريشه در اصالت و تقوي و بندگي داشت و تا هنوز اين ادبيات بالنده براي بشريت امروز نسخه هاي شفابخش بسياري دارد و دريغا كه امروز برخي از شياطين، ادبيات جادو و جنبيل را به جاي اين ادبيات سرشار از معجزه و نور به فرزندان ما و شما تعليم مي دهند. اگر چه، به قول حافظ بزرگ:


سحر با معجزه پهلو نزند دل خون دار سامري كيست كه دست از يد بيضا ببرد

سرانجام وعده خدا عملي خواهد شد و سعادت و پيروزي از آن پاكان است.





كوتاه كلام آن كه شما از اهل بيت روشني‌ايد و از قبيله نور، معجزه همين كه استاد زبان فارسي ايد يعني كه نماينده عرفان پارسياني و راه بزرگاني چون مولوي و حافظ و امير خسرو و بيدل و بزرگاني هستيد از اين دست. از اين رو اميد است به حرمت زبان فارسي و به حرمت پارسايي با تمام وجود پاسدار طريقت نور خواهيد بود و رهرو جاده روشني، عشق، در پناه حضرت دوست. موفق و سرافراز بمانيد».











در ادامه پيام وزير فرهنگ كشور افغانستان توسط دكتر عبدالخالق رشيد رايزن فرهنگي سفارت افغانستان قرائت شد.







پس از آن خانم دكتر اميده از استادان دانشگاه خجند تاجيكستان طي سخناني به نمايندگي از كشورش گفت: نقش اديبان هندوستان از جمله بيدل، غالب و اقبال بسيار بزرگ است و سهم زيادي در گسترش زبان فارسي داشتند. امروز زبان فارسي ما را به هم پيوند داد و پل ارتباطي بين كشورهاي هند، ايران، افغانستان و تاجيكستان است و اميدوارم روابط علمي و ادبي بين اين كشورها روزبروز گسترش يابد.



در ادامه اين برنامه تني چند از شخصيت ها و استادان هندي از جمله دكتر سيد انور حسن زاهدي، پروفسور اظهر دهلوي، و آقايان ادهير رنجن چوهدري و معين الحسن (دو تن از نمايندگان پارلمان هند) به پاس قدرداني از استادان زبان فارسي و برگزار كنندگان اين همايش سخناني ايراد كردند.




پس از آن آقاي دكتر كريم نجفي رايزن فرهنگي كشورمان با قدرداني از پروفسور اظهر دهلوي دبير كل انجمن استادان زبان فارسي هند و نيز مسئولين كالج كريشنا و همچنين سپاسگزاري از حضور وزير محترم امور خارجه هند و ساير استادان و انديشمندان شركت كننده گفت: حمايت شخصيت ها و دانشمندان از اين سمينار همواره در رشد زبان و ادب فارسي و بويژه روابط فرهنگي بين كشورها تأثيرگذار و از اهميت ويژه اي برخوردار بوده است.



آقاي دكتر نجفي افزود: جواهر لعل نهرو در يكي از سخنان خود مي گويد: «هيچ دو كشوري را نمي توان يافت كه در طول قرون، اصل و ريشه اي نزديكتر و ارتباطي پيوسته‌تر از مردم هند و ايران داشته باشند.»





رايزن فرهنگي كشورمان گفت: تاريخ گذشته روابط ايران و هند با زبان فارسي كه به اين سرزمين آمد و نيز مردمي كه هر دو از يك نژاد و با مشتركات عميقند پيوند خورده است، حداقل در دوره اسلامي كه حدود هزار سال فرهنگ هند متأثر از فرهنگ ايران بود، شخصيت‌هايي مانند امير حسن سجزي (سعدي هند)، خواجه عبدالملك عصامي (كه فتوح‌السلاطين را به نام فردوسي نگاشته است)، مرحوم مير سيد علي همداني كه در قرن نهم هجري با 700 نفر به كشمير آمد و ايران صغير را پايه گذاري كرد و شخصيت‌هاي ارزشمند ديگري كه هريك نقش مهمي در گسترش زبان و ادب فارسي داشتند همواره بر صفحات تاريخ ثبت بوده و فراموش شدني نيست.



آقاي دكتر نجفي افزود: شاه طاهر دكني و شخصيت هايي چون مير محمد مؤمن استرآبادي و علامه ابن خاتون كه به جنوب هند آمدند و يا عرفا و شخصيت هايي چون خواجه معين الدين چشتي كه به نقاط ديگر اين سرزمين آمدند و عرفان و ادب فارسي را گسترش دادند با تلاشهاي ارزشمند خود دو فرهنگ ايران و هند را به هم پيوند دادند، حتي شخصيت هاي هندو مثل «تاگور» «رام موهن روي» در كلكته در رشد زبان فارسي بويژه فرهنگ ايراني تأثيرگذار بودند و خود نيز از فرهنگ ايراني تأثير پذيرفتند چنانكه تاگور اظهار مي كرد كه اگر سفر ايران نبود عمر من كامل نمي گشت و كمال خود را در تأثيرپذيري از فرهنگ ايران و بويژه حافظ شيرازي مي دانست.


ايشان در ادامه گفت: شخصيت‌هاي ديگري كه در زمان نواب‌ها در مرشدآباد باعث رونق فارسي شدند و نمونه بارز آن كتابخانه مرشد آباد است كه بيش از 3000 نسخه خطي فارسي و 7000 نسخه چاپي به زبانهاي فارسي ـ عربي و اردو را در خود جاي داده نشان از قدمت و عمق روابط دو كشور است.

آقاي دكتر نجفي از شخصيت‌هايي مانند مرحوم پروفسور نذير احمد و پروفسور امير حسن عابدي كه عمر خود را در احياي زبان فارسي بكار بستند و نيز از همه كساني كه به نوعي در جهت ترويج زبان و ادب فارسي تلاش نموده اند سپاسگزاري نمود.







در ادامه دكتر عبدالخالق رشيد رايزن فرهنگي سفارت افغانستان طي سخناني گفت: زبان فارسي دري ما را به هم وصل مي كند زباني كه تاگور از آن متأثر بود بطوري كه اين تأثير تا به امروز استمرار داشته و بايد با همكاري شما دوستان و استادان بيش از گذشته آنرا احياء كرد.


ايشان در پايان به نمايندگي از ملت افغانستان از حضور همه استادان در اين سمينار قدرداني كرد.






پس از آن پروفسور آذرميدخت صفوي با قدرداني از حضور ميهمانان، استادان و شخصيت هاي شركت كننده بويژه آقاي دكتر كريم نجفي رايزن فرهنگي سفارت جمهوري اسلامي ايران مقاه اي به همين مناسبت خطاب به دوستداران زبان وادب فارسي قرائت كرد.






در ادامه برنامه از پروفسور حافظ طاهر علي به عنوان استاد ممتاز فارسي بيست و نهمين سمينار استادان زبان فارسي تجليل شد و لوح تقدير به ايشان اهداء گرديد.



همچنين در مراسمي نمادين به هر يك از آقايان دكتر كريم نجفي رايزن فرهنگي كشورمان ، دكتر عبدالخالق رشيد رايزن فرهنگي افغانستان، دكتر پي جوش مي كارودي رئيس كريشنا كالج، شال اهدا شد.




قابل ذكر است در آيين گشايش بيست و نهمين سمينار استادان فارسي آخرين شماره فصلنامه قند پارسي از انتشارات مركز تحقيقات فارسي رايزني فرهنگي كشورمان توسط آقاي «پراناب مكرجي» وزير امور خارجه هند رونمايي شد و همچنين يك جلد ديوان نفيس عمر خيام و نيز فصلنامه انجمن دوستي ايران و هند توسط آقاي دكتر كريم نجفي رايزن فرهنگي سفارت جمهوري اسلامي ايران به وزير محترم امور خارجه هند اهداء گرديد.




روز دومِ اين سمينار به بزرگداشت منشي نولكشور اختصاص داشت. در اين جلسه كه به رياست آقاي عليرضا قزوه برگزار شد آقايان دكتر مهدي خواجه پيري مدير مركز ميكروفيلم نور، رايزن فرهنگي افغانستان آقاي خالق عبدالرشيد، دكتر چندرشيكهر رئيس بخش فارسي دانشگاه دهلي، دكتر غلام نبي از دانشگاه لكهنو و دكتر كليم اصغر از جامعه مليه اسلاميه حضور داشتند. مقالاتي از سوي محققين ارائه شد.



در ادامه جلسه جناب آقاي خواجه پيري نكات ارزشمندي درخصوص شخصيت منشي نولكشور و جايگاه چاپخانه او ارائه نمود ايشان در بخشي از سخنان خود اظهار داشت:


بخش عمده اي از مطبوعات نولكشور اختصاص به زبانهاي سانسكريت، عربي و اردو دارد كه اكثر اين منابع در مركز ميكروفيلم نور موجود مي باشد.

ايشان افزود: چاپخانه منشي نولكشور از اهميت بالايي برخوردار بوده بطوري كه بيش از 100 چاپخانه در شهر لكهنو متمركز بوده است.

بيست و نهمين سمينار استادان فارسي به مدت 3 روز (7، 8 و 9 دي ماه) برگزار شد و در اين مدت جمعي از استادان و شخصيت هاي شركت كننده به قرائت مقاله و سخنراني پرداختند.